هيستروسكوپي چيست؟
هيستروسكوپي نوعي عمل جراحي است كه طي آن يك تلسكوپ (ابزار ميله‌اي شكل كه در انتهاي آن يك دوربين قرار دارد) وارد رحم شده و حفره داخلي رحم به وسيله آن بررسي مي‌شود. با اين روش مي‌توان شرايط غيرطبيعي رحم را تشخيص داد كه عبارتند از:
- ميوم‌هاي زيرمخاطي (داخل رحم)
- چسبندگي ديواره‌هاي رحم به هم
- پوليپ
- وجود ديواره داخل رحمي
- ناهنجاريهاي مادرزادي رحم
بدين ترتيب مي‌توان گفت جراحي هيستروسكوپي يك روش تشخيصي- درماني است كه در بيماري‌هاي زنان و نازايي كاربرد دارد.
در چه مواردي هيستروسكوپي انجام مي‌شود ؟
درموارد زير ممكن است پزشك انجام عمل جراحي هيستروسكوپي را توصيه نمايد:
- خونريزي غير طبيعي (خون‌ريزي‌هاي شديد و يا طولاني رحم، خون‌ريزي‌هاي بين دو پريود و خونريزي پس از يائسگي)
- پريودهاي نامنظم
- دردهاي شديد رحمي
- سقط مكرر جنين
- درمان ناباروري
- برداشتن پوليپ‌هاي رحمي و انواعي از فيبروم‌ها
در موارد ناباروري، هيستروسكوپي جهت يافتن علت ناباروري و برطرف كردن چسبندگي‌هاي رحمي كاربرد دارد. سپتوم يا ديواره داخل رحمي، عامل مهمي در ايجاد سقط مكرر در بسياري از بيماران مي‌باشد كه توسط اين روش جراحي قابل تشخيص و درمان است.
هيستروسكوپي تشخيصي:
هيستروسكوپي تشخيصي يك روش با ارزش براي بررسي علل ناباروري، سقط مكرر و خونريزي غير طبيعي رحمي است. اين روش براي بررسي داخل رحم استفاده مي شود و در تشخيص وضعيت غير طبيعي رحم مانند فيبروم داخلي، چسبندگي، پوليپ و اختلال هاي مادرزادي كمك كننده است.
هيستروسكوپي تشخيصي تحت بي حسي موضعي يا بي هوشي عمومي خفيف انجام مي شود. براي كاهش خطر در صورت بارداري احتمالي، معمولاً پس از قاعدگي انجام مي شود.
براي انجام اين روش جراحي فرد تحت بي‌حسي موضعي يا بيهوشي سبك صورت مي‌گيرد، سپس دهانه رحم (سرويكس) با استفاده از ابزار مخصوص، براي عبور هيستروسكوپ و ديگر ابزار لازم باز مي‌شود. هيستروسكوپ يك ابزار ميله مانند باريك است كه در انتهاي آن دوربين حساسي قرار دارد. اين وسيله از كانال دهانۀ رحم به قسمت تحتاني رحم وارد و سپس گاز دي اكسيد كربن و يا محلول‌هاي خاص از طريق آن به حفره رحمي منتقل مي شود. اين گاز يا محلول، حفرۀ رحمي را باز و پزشك را قادر مي سازد تا قسمت هاي داخلي رحم را كاملاً بررسي كند.
هيستروسكوپي درماني:
با هيستروسكوپي درماني مي توان بسياري از ضايعات مشاهده شده در رحم را درمان كرد. هيستروسكوپي درماني هم زمان با لاپاروسكوپي تشخيصي نيز قابل انجام است. هيستروسكوپي درماني شبيه هيستروسكوپي تشخيصي است، ولي هيستروسكوپ مورد استفاده پهن تر است تا وسايل جراحي مانند قيچي، فورسپس نمونه برداري، ليزر، الكترود و …. از طريق هيستروسكوپ وارد رحم شوند.
با عمل هيستروسكوپي درماني، فيبروم و پوليپ از داخل رحم برداشته مي شود. بعضي از اختلال‌هاي مادرزادي نيز، مثل سپتوم رحمي ( تيغۀ داخل رحمي)، از طريق اين روش جراحي قابل اصلاح است. پس از جراحي، معمولاً سوند ادراري فولي يا IUD داخل رحم گذاشته مي شود تا از ايجاد بافت اسكار و چسبندگي ديواره‌هاي رحم جلوگيري شود. پس از جراحي براي مهار عفونت و تحريك ترميم اندومتر، ممكن است آنتي‌بيوتيك و يا داروهاي هورموني تجويز شود.
مزاياي عمل هيستروسكوپي چيست؟
از عمده‌ترين فوايد جراحي هيستروسكوپي علاوه بر تشخيص دقيق بيماري اين است كه مي‌توان در همان زمان به كمك عمل هيستروسكوپي درماني، آن ضايعه را ترميم و اصلاح نمود. هيستروسكوپي در مقايسه با عمل جراحي باز داراي مزاياي بسيار است. به‌عنوان‌مثال كاهش درد و زمان بهبودي، كاهش چسبندگي، صرفه‌جويي در هزينه، كاهش خونريزي و احتمال عفونت و عدم نياز به بيهوشي عمومي است.
در گذشته، تشخيص و اصلاح بيماري هاي زنان به جراحي‌هاي بزرگ و بستري شدن احتياج داشت، اما جاحي هاي لاپاروسكوپي و هيستروسكوپي باعث شد پزشكان اين اختلالات و ضايعات را به طور سرپايي تشخيص دهند و درمان كنند.